Üçlü Tarama Testi
Hamile bir kadının özellikle de geç yaşlarda hamile kalan kadında en büyük korkularından biri bebeğinin down sendromu, Edward sendromu ya da sinir yolu hastalıkları gibi anormalliklerden biriyle dünyaya gelmesidir. Gelişen tıp ve hızla ilerleyen teknoloji sayesinde artık bebek anne rahmindeyken bile olası sorunlar önceden saptanabilmektedir. Şimdi üçlü tarama testi nedir? Ne zaman ve nasıl yapılır? gibi sorulara cevap arayacağız…
Üçlü tarama testi nedir?
Üçlü tarama testi (Triple test), bütün hamile anne adaylarına, hamilelik döneminin 16.ile 18. haftaları arasında tavsiye edilen bir kan testidir. Anne adayından alınan kan örneğinde, 3 adet farklı hormon ölçümü yapılır. Yapılan bu hormon ölçümünü, anne adayının yaşı, kilosu, sigara kullanıp kullanmadığı gibi değişkenler ve hamilelik haftası ile beraber özel bir bilgisayar programına girilerek işleme tabi tutulur. Gebelikte bebeğe ait özellikle Tizomi 21 (Down sendromu), Trizomi 18 (Edwards Sendromu) gibi kromozom bozukluklarıyla birlikte “Nöral tüp defektleri” adı verilen anomalilerin taranmasıdır. İkili testte olduğu gibi üçlü test de riskli grubu tarayan bir tarama testidir.
Kanda tespit edilen maddeler: Alfa-feto protein (AFP), İnsan koryonik gonadotropini (hCG), ve Östriol’dür (E3).
- AFP, bebek karaciğeri tarafından üretilen bir proteindir. Gebelik süresince anne kanında yavaş yavaş yükselir.
- hCG, plasentada üretilen bir hormondur. Hamileliğin erken dönemlerinden itibaren yükselmeye başlar.
- E3, hem bebek, hem de plasenta tarafından üretilen bir hormondur.
Bu testlerin düzeyi, gebelik haftalarına göre değişiklik göstermektedir.
Üçlü tarama testi ne zaman yapılır?
Üçlü test tüm anne adaylarına 16.-18. gebelik haftaları arasında önerilen bir kan testidir. Ancak zorunluluk durumlarında 15. ve 22. haftalarda da yapılabilir.
Özellikle tavsiye edildiği durumlar
Tüm hamilelere önerilen üçlü tarama testinin, aşağıdaki durumlarda
– Aile geçmişinde doğumsal kusurları olanlar
– Yaşı 35 ve üstü olmak
– Hamilelikte zararlı ilaç veya hap kullanmış olanlar
– İnsülin veya diyabet rahatsızlığı olanlar
– Hamilelikte virüs kaynaklı enfeksiyon geçirmiş olanlar
– Ailesinde doğuştan kusuru olanlar
– Doğuştan kusurlu çocuğu olanlar
Üçlü tarama testi başarı oranı nedir?
Unutulmaması gereken en önemli nokta üçlü testin tanı koymadığı, yanlızca tarama yaptığıdır. Üçlü tarama testi ile down sendromlu bebek taşıyan gebeliklerin tamamı belirlenemez ancak % 70 kadarı belirlenebilir. Down sendromlu bebek taşıyan hamileliklerin yaklaşık üçte birinde üçlü test sonucu yüksek riskli olarak gelmez, normal gelir. Bu tespit etme başarısı düşüklüğü nedeniyle üçlü testin tek başına kullanılması tavsiye edilmez. Belirtmekte yarar var; down sendromunun kesin tanısı amniosentez ile elde edilen fetal hücrelerin kromozomlarının incelenmesiyle konur.
Amniosentezi her anne adayına uygulanamayacağına göre, kimlere uygulanacağını bilmek gerekir. Üçlü test işte bunun ayrımını yapmada yardımcı olur.
Üçlü testin doğruluğunu kısıtlayıcı en büyük faktör bebeğin gebelik haftasının yanlış değerlendirilmesi, kilonun hesaba katılmaması ve çoğul gebelik olgularının gözardı edilmesidir. Gebelik haftası belirlenirken anne adayının belirttiği son adet tarihi ultrasonla mutlaka teyit edilmelidir.
Üçlü tarama testi, tüp bebek, kadın hastalıkları, ilaç kullanım eğitimleri, ve daha bir çok konuda hızlı ve doğru bilgi almak için Youtube sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Jinekoloji ve tüp bebek sayfalarımızdan merak ettiğiniz konulardaki makalelerimize ulaşabilirsiniz.