Polikistik Over Sendromu

Polikistik over sendromu, cinsel hormonların fazlasıyla dengesiz olduğu durumlarda meydana gelen bir hastalıktır. Bu hastalık kadınların üreme sağlığını etkiler. Bu sendrom hakkındaki 7 önemli olguyu bugünkü yazımızda öğrenin.

Polikistik over sendromu (PCOS) kadınları etkileyen ve cinsel hormon dengesizliğinden kaynaklanan bir hastalıktır. Yumurtalıklar östrojen ve progesterondan daha fazla androjen üretmeye başladığında meydana gelir. Bu, adet döngüsü sırasında yumurtanın gelişimi ve salınmasına engel olur.

Sonuç olarak, kadının doğurganlığı kısıtlanır. Bunun yanı sıra, kist denilen küçük keseler oluşur. Bu durum ovülasyon döneminde çeşitli değişikliklere neden olduğu için, PCOS’lu kadınlar adet düzensizliği, iltihaplanma ve yaşam kalitelerini etkileyen diğer problemler yaşayabilir.

Bu hastalık, genellikle gençlerde meydana gelir. Ancak, yetişkin kadınlarda da ortaya çıkması muhtemeldir. İlk başlarda pcos herhangi bir belirti göstermez. Ancak, tedavi edilmesi gereken belirli başlı semptomları vardır.

Bu sendromun neden olduğu hormonal değişiklikler yüzünden, herkesin bu hastalık hakkında daha fazla bilgi sahibi olması gerekir. Bugünkü yazımızda, bu hastalığı daha yakından tanımak için 7 önemli olguyu sizinle paylaşacağız.

Polikistik Over Sendromu nedir?

Polikistik over sendromu, cinsel hormonların dengesizliğinde ortaya çıkan bir hastalıktır ve doğal olarak kadınların üreme sağlığını etkiler.

Ayrıca, küçük kistlerin ve foliküllerin oluşmasıyla karakterizedir. Genellikle yumurtalıkların dış duvarlarının kalınlaşmasına da neden olur.

Polikistik Over Sendromu Neden Olur?

Polikistik Over Sendromu (PCOS), kesin nedeni tam olarak bilinmeyen, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı karmaşık bir hormonal bozukluktur. 

PCOS'un oluşumunda rol oynayan faktörler aşağıdaki gibidir: 

• Genetik Faktörler: Polikistik Over Sendromu (PKOS) doğuştan gelen bir durum değildir; genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu gelişir. Özellikle ailesinde PCOS öyküsü olan kadınlarda bu sendromun görülme olasılığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık, PCOS’un en önemli nedenlerinden biridir​.
• İnsülin Direnci: PCOS’lu kadınların büyük bir kısmında insülin direnci görülür. İnsülin direnci, pankreasın daha fazla insülin üretmesine neden olur, bu da androjen hormonlarının (erkeklik hormonları) artışına yol açarak hormonal dengesizlikler oluşturur​.
• Hiperinsülinemi: Kandaki yüksek insülin seviyeleri, yumurtalıklarda androjen üretimini artırır, bu da yumurtlama bozukluklarına ve kist oluşumuna neden olabilir​.
• Obezite: Polikistik over sendromunda beslenme düzeni oldukça önemlidir. Fazla kilo ve obezite, insülin direncini artırarak PCOS gelişimini tetikleyebilir. Kilo vermek, PCOS belirtilerini hafifletme de ve hormonal dengeyi sağlamada önemli bir faktördür​​. Ek olarak PKOS, genellikle kilo artışı ve obezite ile bağlantılı olsa da, zayıf kişilerde bu sendromun belirtilerini yaşayabilir ve uygun tedavi ile yönetilmesi önemlidir.
• Çevresel Faktörler: Bazı kimyasallar ve tarım ilaçları gibi çevresel toksinlere maruz kalma, hormonal dengesizliklere ve dolayısıyla PCOS gelişimine katkıda bulunabilir​.

Polikistik Over Sendromu (PCOS) vakalarında, hormon dengesizlikleri ve insülin direnci nedeniyle ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir ve bu durum, yoğun tıbbi tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri gerektirebilir. Bu nedenle, PCOS belirtileri şiddetli olan bireylerin uzman bir doktordan yardım alması kritik önem taşır. 

Detaylı bilgi ve randevu için WhatsApp Danışma hattımızdan 0 506 065 15 00 ya da Muayenehane 0 216 302 55 99 telefonumuzdan bize ulaşabilirsiniz.

Polikistik Over Sendromu Kimlerde Görülür?

Polikistik Over Sendromu (PCOS) genellikle üreme çağındaki kadınlarda görülür ve çeşitli faktörlerin etkisiyle ortaya çıkar. PCOS'un görülme sıklığı genetik ve çevresel etkenlere bağlı olarak artar. 

Ailede PCOS öyküsü olan kadınlarda bu sendromun görülme riski daha yüksektir. Ayrıca, obezite ve insülin direnci de PCOS riskini artıran önemli faktörlerdir. Obez kadınlarda ve insülin direnci olan bireylerde PCOS gelişme olasılığı daha fazladır​​.

PCOS semptomları nelerdir?

Diğer pek çok hastalıkta da olduğu gibi, bu sendrom ilk başlarda çok belirgin semptomlar göstermez.

Ancak aradan zaman geçtikçe, bazı sinyaller size polikistik over sendromunu düşündürebilir.

Hastalığın en belirgin semptomları şu şekildedir:

• Ergenlik döneminde bir ya da iki adetin ardından adetin kesilmesi.
• Adet düzensizlikleri
• Olağan dışı kanama
• Vücutta fazla kıllanma
• Yüzde ve sırtta aşırı sivilcelenme
• Cilt dokusunda değişiklik
• El üstünde lekelenmeler
• Hamile kalmada zorluk ya da kısırlık
• Kilo alma
• Aşırı saç dökülmesi
• Ses kalınlaşması
• Göğüs ölçüsünde değişiklik

Polikistik Over Sendromunda Etkilenen Hormonlar Hangileridir?

Polikistik over sendromunda en çok etkilenen hormonlar aşağıdaki gibidir.

• Östrojen
• Progesteron
• Androjen

Polikistik Over Sendromu Nasıl Anlaşılır?

Polikistik Over Sendromu (PCOS)’un tanısı genellikle tıbbi öykü, fiziksel muayene, laboratuvar testleri ve ultrason görüntülemeleri ile konur.

İşte PCOS'un anlaşılmasında kullanılan temel yöntemler:

• Tıbbi Öykü ve Fiziksel Muayene: Doktor, adet düzensizlikleri, kilo değişiklikleri, aşırı tüylenme (hirsutizm), akne ve saç dökülmesi gibi semptomlar hakkında sorular sorar. Fiziksel muayenede ise tüylenme, cilt değişiklikleri ve vücut kitle indeksi gibi göstergeler değerlendirilir​​.
• Laboratuvar Testleri: Hormon seviyelerini ölçmek için kan testleri yapılır. Bu testler arasında lüteinize edici hormon (LH), folikül stimüle edici hormon (FSH), testosteron ve insülin seviyeleri bulunur. Ayrıca, kesin tanı koymak için adetin 3. gününde yapılacak kan testi ile östrojen hormonunun düşük, erkeklik hormonlarının ise yüksek olduğu tespit edilirse, polikistik over sendromu (PKOS) tanısı konulabilir. 
• Ultrason: Transvajinal ultrason ile yumurtalıklardaki çok sayıda küçük kist (polikistik görünümler) değerlendirilir. Bu görüntüleme, PCOS'un karakteristik özelliklerinden biri olan "inci tanesi" veya "gerdanlık" görünümünü tespit etmek için kullanılır.

PCOS'un tanısında kullanılan "Rotterdam kriterleri" adı verilen bir yöntem mevcuttur. Bu kriterlere göre, adet düzensizlikleri, yüksek androjen seviyeleri ve polikistik over görünümlerinden en az ikisinin bulunması PCOS tanısı için yeterlidir​.

PCOS şüphesi olan kişilerim, erken teşhis ve uygun tedavi için bir doktora başvurmanız önemlidir. Detaylı bilgi ve randevu için WhatsApp Danışma hattımızdan 0 506 065 15 00 ya da Muayenehane 0 216 302 55 99 telefonumuzdan bize ulaşabilirsiniz.

Polikistik Over Sendromu için Hangi Doktora Gidilir?

Polikistik Over Sendromu (PCOS) için hangi doktora gidilmesi gerektiği konusunda, genellikle ilk başvurulacak uzman kadın hastalıkları ve doğum uzmanıdır (jinekolog). 

Bu uzmanlar, adet düzensizlikleri, tüylenme, sivilcelenme gibi PCOS belirtilerini değerlendirir ve gerekli testleri yapar. Eğer hormon dengesizlikleri ve metabolik sorunlar tespit edilirse, hastalar endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları uzmanına yönlendirilir. Bu uzmanlar, insülin direnci, diyabet, obezite gibi metabolik sorunları tedavi eder​.

Polikistik Over Sendromu Nasıl Geçer?

Polikistik Over Sendromu (PCOS) tamamen tedavi edilemeyen, ancak semptomları yönetilebilen kronik bir durumdur. Tedavinin temel hedefi, belirtileri kontrol altına almak ve uzun vadeli sağlık sorunlarını önlemektir. Tedavi yaklaşımları arasında yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve bazen cerrahi müdahaleler bulunmaktadır. 

Bu tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir:

• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Polikistik Over Sendromu (PKOS) semptomlarını hafifletmek için doğal çözümler arasında evde tedavi olarak sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz önemli rol oynar. Kilo kaybı, insülin direncini azaltarak hormon değerlerini iyileştirir ve yumurtlama düzenini tekrar sağlar. 
• İlaç Tedavisi: Adet düzenleyici ilaçlar, doğum kontrol hapları ve insülin direncini azaltan metformin gibi ilaçlar yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu ilaçlar, adet düzensizliklerini gidermeye, aşırı tüylenme ve sivilce gibi belirtileri hafifletmeye yardımcı olur. Doğum kontrol hapları ayrıca androjen seviyelerini düşürerek tüylenme ve akne problemlerini de azaltır​​.
• Cerrahi Müdahale: Nadiren gerekli olsa da, bazı durumlarda cerrahi tedaviler de uygulanabilir. Bu, özellikle diğer tedavi yöntemleri başarısız olduğunda tercih edilir. Ovarian drilling adı verilen bir prosedür, yumurtlamayı teşvik etmek için yumurtalıklardaki kistlerin bir kısmının çıkarılmasını içerir​.

Polikistik Over Sendromunda Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Polikistik Over Sendromu (PCOS) ile yaşarken dikkat edilmesi gerekenler, hastalığın belirtilerini yönetmek ve uzun vadeli sağlık komplikasyonlarını önlemek için oldukça önemlidir. 

PCOS'ta dikkat edilmesi gereken noktalar aşağıdaki gibidir:

• Sağlıklı Beslenme: PCOS'lu kadınların, şeker ilaveli besinler ve işlenmiş gıdaları yememeleri önerilir. Bunun yerine, onlara iyi gelen besinler yani tahıllı ürünler, meyve, sebze ve yağsız et tüketilmelidir.
• Düzenli Egzersiz: Egzersiz, insülin seviyelerini düzenlemeye ve kilo kontrolüne yardımcı olur. Günlük olarak yapılan tempolu yürüyüşler veya diğer fiziksel aktiviteler, PCOS belirtilerini hafifletebilir ve genel sağlığı iyileştirebilir.
• Kilo Kontrolü: Vücut kitle indeksinin (BMI) normal aralıkta tutulması, yumurtlamanın yeniden başlamasına ve spontan gebeliklerin oluşmasına yardımcı olabilir. İdeal kiloya ulaşmak, PCOS'un semptomlarını hafifletebilir ve komplikasyon riskini azaltabilir​.
• Düzenli Tıbbi Kontroller: PCOS'lu kadınlar, düzenli olarak kadın doğum uzmanına ve gerekirse endokrinoloji uzmanına gitmelidir. Bu kontroller, hormon seviyelerinin izlenmesini ve gerekli tedavilerin zamanında uygulanmasını sağlar.
• Stres Yönetimi: Stres, hormonal dengeyi olumsuz etkileyebilir. Stres yönetimi teknikleri, meditasyon ve yeterli uyku, PCOS yönetiminde önemli rol oynar.
• Takviye Kullanımı: B12 ve D vitamini gibi eksik vitamin ve minerallerin tamamlanması, hormon dengesini korumaya yardımcı olabilir. Ancak, herhangi bir takviye kullanmadan önce doktor veya diyetisyenle görüşmek önemlidir.

Polikistik Over Sendromunda Beslenme Nasıl Olmalı?

Polikistik Over Sendromu (PCOS)'lu kadınlar bu süreçte iyi beslenmeliler. PCOS’lu kadınlar için düşük glisemik indeksli, lif açısından zengin ve dengeli bir diyet önerilmektedir. 

PCOS’lu bireyler için tavsiye edilen bazı beslenme önerileri aşağıdaki gibidir:

• Lifli Gıdalar Tüketin: Brokoli, karnabahar, Brüksel lahanası, yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller ve lifli meyveler gibi yüksek lif içeren gıdalar yemeli, bu ürünler sindirimi yavaşlatarak kan şekerinin yavaş yükselmesini sağlar. 
• Rafine Karbonhidratlardan Kaçının: Beyaz ekmek, makarna, beyaz pirinç gibi rafine karbonhidratlar yerine tam tahıllar tercih edilmelidir. Rafine karbonhidratlar, insülin direncini artırarak PCOS belirtilerini kötüleştirebilir​.
• Sağlıklı Yağlar Kullanın: Omega-3 yağ asitleri bakımından zengin somon, sardalya gibi balıklar, zeytinyağı, keten tohumu ve ceviz gibi sağlıklı yağ kaynakları, inflamasyonu azaltmaya ve hormonal dengeyi desteklemeye yardımcı olur​​.
• Protein Kaynaklarına Dikkat Edin: Tavuk, balık ve az yağlı et gibi yağsız protein kaynakları tüketilmeli. Bu besinler hem doyurucudur hem de sağlıklı beslenme seçenekleri sunar.
• Şeker ve İşlenmiş Gıdalardan Uzak Durun: Şekerli içecekler, tatlılar, cipsler ve işlenmiş gıdalar PCOS semptomlarını kötüleştirebilir. Bu tür gıdalar yerine doğal ve işlenmemiş gıdalar tercih edilmelidir​​.
• Vitamin ve Mineral Alımına Dikkat Edin: Özellikle D vitamini ve B12 vitamini seviyeleri kontrol edilmeli ve eksiklikler beslenme veya takviye yoluyla giderilmelidir.

Polikistik Over Sendromu Her Vakada Kısırlığa Neden Olur Mu?

Hayır, PCOS her kadında kısırlığa neden olmaz.

Bu hastalığın bazı kadınların doğurganlığını engellediği doğrudur ancak yumurtlama zorluğu yaşasa da her kadın bu sorunla karşılaşmaz.

Normal bir yumurtlama dönemi geçiren kadınların aksine, polikistik over sendromu olan kadınlar düzensiz bir şekilde adet olurlar. Bu yüzden hamilelik şansları daha düşüktür.Ancak, zamanında ve uygun bir tedavi yumurtlama oranını artırarak hamilelik ihtimalini yükseltebilir.

Polikistik Over Sendromu Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Polikistik Over Sendromu (PCOS) tedavi edilmezse, kısa ve uzun vadede vücudunuzda ciddi zararlara yol açabilir. Kısa vadede tedavi edilmediğinde adet düzensizlikleri, kilo artışı, tüylenme, sivilcelenme ve hamile kalamama gibi problemler ortaya çıkar. Uzun vadede ise tedavi edilmeyen PCOS, insülin direnci, tip 2 diyabet, hipertansiyon, karaciğer yağlanması ve metabolik sendrom gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Ayrıca, rahim kanseri riski de artar. Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunlar da sıkça görülmektedir​. PCOS'un neden olduğu bu sağlık sorunlarının önüne geçmek için erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. 

PCOS Kistlerini Her Zaman Aldırmak Gerekir Mi?

Hayır, kistleri her zaman aldırmak gerekmez.

Bu hastalığı olan pek çok kadın cerrahi bir müdahale ile yumurtalıklardaki kistlerin alınacağını düşünüyor. Ancak, durum her zaman böyle değildir. Çoğu kist olgunlaşmıştır ve büyümez.

Ultrasonla bakıldığında, foliküller genellikle inci kolye taneleri gibi görünür. Ciddi bir problem gibi düşünülse de herhangi bir tehlikeleri yoktur.

Kistler bariz bir şekilde hormonal dengeyi ve adet dönemini etkilese de, belirli yöntemlerle tedavi edilerek kontrol altında tutulabilir.

Bu hastalığın tedavi yöntemleri, hormonal dengesizliğin şiddetine göre her hastada farklılık gösterir.

Polikistik Over Sendromu teşhisi koyulduktan sonra, hastalar bazı komplikasyonların gelişimini önlemek için düzenli olarak doktor kontrollerini yaptırmalıdırlar.

Genital enfeksiyonlar, tüp bebek, kadın hastalıkları, ilaç kullanım eğitimleri,  ve daha bir çok konuda hızlı ve doğru bilgi almak için Youtube sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Jinekoloji ve tüp bebek sayfalarımızdan merak ettiğiniz konulardaki makalelerimize ulaşabilirsiniz.

Polikistik Over ve Polikistik Over Sendromu Arasındaki Fark Nedir?

Polikistik over ve polikistik over sendromu (PCOS) arasındaki farklar oldukça belirgindir. 

Polikistik Over: Yumurtalıklarda çok sayıda küçük kistin bulunması durumunu ifade eder ve genellikle zararsızdır. Çoğu zaman herhangi bir semptom ya da sağlık problemine yol açmaz. Polikistik over tanısı genellikle rutin pelvik ultrason sırasında konulabilir, bu durumda yumurtalıklarda çok sayıda küçük kist tespit edilir​.

Polikistik Over Sendromu (PCOS): Hormonal dengesizliklerle karakterize daha karmaşık bir durumdur. PCOS tanısı için kullanılan Rotterdam kriterlerine göre, adet düzensizliği, polikistik overlerin ultrasonda görülmesi ve androjen fazlalığı gibi belirtilerden en az ikisinin bulunması gerekmektedir. PCOS, sadece yumurtalıklarda kist bulunması değil, aynı zamanda hormonal dengesizlikler ve metabolik sorunlarla da ilişkilidir. Bu nedenle, PCOS tanısı genellikle fiziksel muayene, tıbbi geçmiş, kan testleri ve ultrasonun birleşimiyle konulur​.

Polikistik over ile ilgili daha fazla bilgi için Polikistik Over Ağrı Yapar Mı? yazımızı okuyabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Polikistik Over Sendromu hakkında kadınların sıkça sorduğu soruları sizler için derledik.

Polikistik over sendromu gebeliğe engel mi?

Evet, polikistik Over Sendromu (PCOS) gebeliğe engel olabilir ancak bu kesinlikle hamile kalınmayacağı anlamına gelmez. 

PCOS'lu kadınlarda yumurtlama düzensizliği veya yokluğu yaygın olduğundan, gebelik şansı azalabilir. Bununla birlikte, uygun tedavi ve kilo kontrolü ile bu engeller aşılabilir. PCOS'un hamile kalmayı zorlaştıran başlıca nedenleri arasında düzensiz yumurtlama, insülin direnci ve hormonal dengesizlikler yer alır​.

Polikistik over sendromu tamamen geçer mi?

Hayır, polikistik over sendromu tamamen geçmez.

Polikistik Over Sendromu (PCOS), tamamen iyileştirilemeyen kronik bir durumdur. Ancak, uygun tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile semptomları kontrol altına almak mümkündür. Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ve düzenli tıbbi takip, PKOS'lu bireylerin yaşam kalitesini artırmada kritik öneme sahiptir​.

Polikistik over sendromu erken menopoza sebep olur mu?

Hayır, Polikistik Over Sendromu (PCOS) genellikle erken menopoza neden olmaz. 
Bu sendrom, hormonal dengesizlikler ve yumurtlama bozuklukları ile ilişkilidir, ancak doğrudan erken menopoza yol açtığına dair kesin bir kanıt bulunmamaktadır. PCOS'lu kadınlarda genellikle yumurtalık rezervleri korunur ve bu durum yumurtalıkların erken işlev kaybına uğraması anlamına gelmez​.

Polikistik over sendromu çok kanama yapar mı?

Hayır, Polikistik Over Sendromu (PCOS) genellikle adet düzensizliklerine neden olur, ancak aşırı kanamalara doğrudan sebep olmaz.

PCOS'lu kadınlarda adet döngüleri düzensiz olabilir, bu da adet gecikmeleri, uzun süren veya yoğun kanamalar gibi sorunlara yol açabilir. Özellikle, uzun süre adet görmeme dönemlerini takiben ağır kanamalar yaşanabilir​.

Polikistik over sendromu yumurtalık kanseri riskini artırır mı?

Evet, polikistik over sendromu yüzünden ortaya çıkan kistler iyi huylu olsa da, varlıkları ve hormonal değişiklikler yumurtalık kanseri riskini artırabilir. Hormonal dengesizlikler rahim iç zarının dökülmesini engeller. Zamanla, bu hücresel aktivitelerde değişikliğe neden olur.

Polikistik over sendromu metabolik sendrom riskini artırır mı?

Evet, cinsel hormonlardaki dengesizlikler metabolik fonksiyonları direkt olarak engelleyebilir. Bu durumun sonucunda da bazı sağlık problemleri meydana gelir.

Bu sağlık problemlerine örnek olarak aşağıdakiler verilebilir:

• Yüksek tansiyon
• Hipokolesterolemi
• Obezite
• Diyabet
• Trigliserid yüksekliği

Polikistik over sendromu ultrasonda görülür mü?

Evet, polikistik Over Sendromu (PCOS), ultrasonografide tipik olarak yumurtalıklarda çok sayıda küçük folikül (kist) ile kendini gösterir. Bu görüntü, yumurtalıkların kenarında inci tanesi gibi sıralanmış kistlerle karakterizedir ve genellikle "gerdanlık görünümü" olarak adlandırılır​ .

Polikistik over sendromu mide bulantısı yapar mı?

Polikistik Over Sendromu (PCOS) genellikle mide bulantısına doğrudan neden olmaz. PCOS'un temel belirtileri arasında adet düzensizlikleri, kilo artışı, aşırı tüylenme, akne, saç dökülmesi ve hamile kalamama gibi sorunlar bulunmaktadır. Bununla birlikte, bazı kadınlar hormonal değişikliklerin ve insülin direncinin yan etkisi olarak mide bulantısı yaşayabilirler. 

Polikistik over sendromu kilo yapar mı?

Evet, polikistik over sendromu kilo yapabilir.

Polikistik Over Sendromu (PCOS) yaşayan kadınlarda kilo artışına yol açabilen yaygın bir hormonal bozukluktur. Bu sendrom, özellikle insülin direnci ve hiperandrojenizm nedeniyle kilo almayı ve kilo vermeyi zorlaştırır. 

PCOS'lu kadınlarda kilo artışı genellikle karın bölgesinde yoğunlaşır, bu da sağlık risklerini artırabilir. Kilo kontrolü için düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme önemlidir.

Kompleks karbonhidratlar ve lif açısından zengin gıdalar tüketmek, basit karbonhidratlardan kaçınmak, kilo kontrolünde yardımcı olabilir.