Tüylenme (hirsutizm) kadınlarda aşırı miktarda erkeksi siyah kılların olmaması gereken yerlerde (bıyık, çene, göğüs, karın) büyümesidir.
Üreme çağındaki kadınların ortalama %8’inde görülebilir. Aşırı tüylenme genellikle testosteron gibi erkeklik hormonlarının fazla üretimi nedeniyle olur. Bazı hastaların kandaki hormon düzeyleri normal de çıkabilir. Belirtileri genellikle barizdir ve basit tetkiklerle kolayca tanı konabilir.Aşırı tüylenmenin tedavisi genellikle altta yatan nedene yöneliktir. Aşırı tüylenmeye karşı Traş önerilmez ama Ağda uygulanabilir. Kozmetik uygulamalar arasında en iyisi laser epilasyondur ama maliyeti yüksektir. Kılları artıran hormonlar (testosteron) kadınlarda ya yumurtalıktan ya da böbreküstü bezinden gelir. Eğer kıllanma hızlı oluşuyor ve ilerliyor ise nedenini araştırmak gerekir.
Tüylenmesi artan kadınların çoğunda bazen hormon artışı yoktur buna idiopatik hirsütizm denir veya polikistik over sendromundan vardır. Prolaktin hormonunun fazla olması, adrenal (böbreküstü) bezin fazla çalışması ve kullanılan bazı ilaçlar da tüylenme yapabilir. Kimi zaman yumurtalık ve adrenal bezdeki tümörler de aşırı tüylenme yapabilir.
Tümör olan hastalarda kıllanma ani ve hızlı başlar. Saçlar dökülür, ses kalınlaşır ve erkek tipi bir yapı oluşur. Teşhis için over ve adrenal bez tomografi yapılır. Hirsutizmin tanısında testosteron, androstenedion, 17 alfa hidroksi progesteron ve prolaktin hormonlarına bakılmalıdır. Tüylenmesi olan kadınların kan testosteronu yüksekse bunların % 65-85 kadarında polikistik over vardır.
Adrenal bezlerin büyümesi varsa 17 hidroksi progesteron (OHP) düzeyi yüksek çıkar. ACTH iğnesi (Synacten) sonrası 17-OHP konsantrasyonu >30 nmol/L olması 21-hidroksilaz enzim eksikliği için tanı kriteri olarak kabul edilmektedir. İdiopatik hirsutizminin nedeni bilinmemektedir. Kıl köklerinde kandaki testosterona karşı bir hassasiyet artması vardır. Polikistik over sendromu olan kadınlarda tüylenme yanında saçlarda dökülme, akne, adet düzensizlikleri olabilir. Bu kadınlarda kilo alma ve şeker hastalığı riski vardır.
Aşırı tüylenme, tüp bebek, kadın hastalıkları, ilaç kullanım eğitimleri, ve daha bir çok konuda hızlı ve doğru bilgi almak için Youtube sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Jinekoloji ve tüp bebek sayfalarımızdan merak ettiğiniz konulardaki makalelerimize ulaşabilirsiniz.